Đợt tranh cử tổng thống Mỹ bắt đầu với nhiều câu chuyện ồn ào về những phát biểu cực đoan của các ứng cử viên, lịch sử và những chuyện không hay trong quá khứ cũng lần lượt được giới quan sát và cử tri mổ xẻ, phân tích.

Tất nhiên cuộc đời ai cũng mắc nhiều sai lầm, và qua những câu chuyện về sai lầm trong quá khứ, nếu có thể thản đãng mà thừa nhận, cầu tiến và vượt qua… thì rõ ràng cử tri Mỹ sẽ biết lựa chọn được cho mình một ứng viên tốt để cầm lái quốc gia thành công nhất trong lịch sử cận hiện đại trước những khó khăn và thách thức trong vận hội mới.

Trong số các ứng cử viên cho vị trí tổng thống Mỹ năm nay, có những cái tên vốn có thời trẻ rất sôi động như Hillary Clinton, Ben Carson, và Donald Trump. Trong số những cái tên dẫn đầu các bình chọn, bác sĩ Ben Carson là nhân vật đáng chú ý hơn cả vì tuổi thơ cực kỳ khốn khó, quãng đời hoa niên vất vả, và những năm tháng vươn lên trong xã hội còn tương đối khắc nghiệt với người da màu dạo đó.

Tuổi thơ khốn khó

Tên đầy đủ của ông là Benjamin Solomon Carson, sinh ra ở Detroit, tiểu bang Michigan trong gia đình của một gia đình mục sư ở vùng quê Tennessee, mẹ ông lấy chồng khi mới 13 tuổi. Sau này khi phát hiện ra cha của Ben thực ra đã có gia đình trước đó, mẹ ông rất đau khổ đành phải li dị lúc Ben chỉ mới 8 tuổi. Anh trai ông Curtis và ông được mẹ nuôi nấng kể từ đó, bà làm các công việc lau chùi và quét dọn khi các gia đình trung lưu cần thuê mướn. Điều đáng chú ý, là mẹ của Ben không biết chữ, cậu bé Ben Carson lúc đó ở trường lại có thành tích học tập rất bết bát, lại có tính nóng nảy hay gây gổ với bạn cùng lứa. Bà Sonya – mẹ của Ben lúc đó vẫn là một bà mẹ đơn thân còn rất trẻ, bất lực trước việc nuôi dạy Curtis và Ben, bà cầu nguyện thượng đế rất nhiều lần. Vì bà không muốn cuộc đời của Curtis và Ben lại thất học, lêu lổng.

Bà Sonya sau đó hạn chế việc xem ti vi của hai anh em, đồng thời bắt Curtis và Ben phải đọc sách, mỗi lần đọc xong, phải kể lại cho bà nghe. Hai anh em Carson không hề biết lúc ấy, như Ben viết trong sách Đôi Tay Tài Năng (Gifted Hands) rằng bà Sonya mù chữ. Chính vì không biết chữ, nên bà Sonya không ép buộc con mình phải đọc sách về chủ đề nào, miễn là chúng đọc. Thế là hai anh em dần dần phát triển niềm say mê thích thú về khoa học, âm nhạc, kiến thức xã hội. Trong một lần, thầy giáo ở lớp tiểu học hỏi các bạn về một viên đá obsidian. Không ai biết đó là thứ gì? Riêng Ben, hơi rụt rè, giơ tay xin phát biểu… Cả lớp lúc ấy đều bất ngờ về kiến thức của cậu.

Thầy giáo rất ngạc nhiên. Sau giờ tan học, chính ông đã khích lệ Ben. Kể từ đó, Ben càng lúc càng say mê học hành, trở thành học sinh đứng đầu lớp. Có lần, khi phát thưởng, có một cô giáo đã rất tức tối khi nhìn thấy Ben nhận phần thưởng cho học sinh xuất sắc nhất, cô giáo này đã giật lấy micro từ tay hiệu trưởng, và nhắc nhở rằng các học sinh da trắng đã không hề cố gắng, để cho một học sinh da màu đứng đầu. Mẹ Ben và Ben rất buồn, sau đó bà liền chuyển Ben đến một môi trường khác, vì nghĩ rằng như thế, cậu bé sẽ sớm mất đi sự tự tin.

Nhưng việc thiếu vắng người cha, cũng như đời sống thiếu thốn, giữa bạn bè đồng trang lứa có nhiều điều kiện tốt hơn. Ben vẫn muốn có được quần áo mới như các bạn. Trong số bạn bè ở trường cũng có những người không tốt, thường chế giễu Ben về những quần áo cũ mà cậu mặc. Ben không hề biết rằng phải rất vất vả mẹ cậu mới có thể có tiền mua được những quần áo cũ như vậy. Nên có lần, cậu đã nổi giận với mẹ vì không chịu mua cho cậu một loại quần bằng da cá heo. Bất lực vì con trai trở nên quá nóng tính, mẹ Ben bèn đưa hết tiền bà làm được cho hai anh em để tự trang trải trong gia đình. Ben nhận ra rằng số tiền ấy chỉ vừa đủ để chi trả các chi phí trong căn hộ 3 người, tiền còn lại còn không đủ để mua thức ăn. Cậu rất hối hận.

Nhưng đáng chú ý, là Ben vượt qua tính cách nóng nảy của mình. Có lần, vì tức giận với một người bạn, Ben đã cầm dao đâm. Rất may là cậu đâm trúng phần kim loại trên đầu dây thắt lưng, và con dao trên tay cậu làm bằng thép dởm, nên người bạn không bị thương. Nhưng lần ấy để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng Ben. Vị bác sĩ sau này viết trong hồi ký, mỗi lần nổi giận kể từ đó, ông đều cầu nguyện Thượng Đế mang cơn nóng giận đi. Sau này, bác sĩ Ben hồi tưởng lại, dẫu gặp nhiều bất công hay kỳ thị, ông đều rất tự hào rằng không ai có thể làm ông tức giận được nữa. Sự tức giận có thể làm bàn tay vấy máu, nghị lực và tình yêu thương lại có thể giúp bàn tay cứu người.

Sự trung thực và đức tin

Những năm tháng sau đó khi Ben vào đại học, được học với những người giỏi hơn, gặp gỡ những sinh viên tốt hơn, Ben đều không hề thấy mặc cảm. Cậu vẫn giữ được tấm lòng ngay thẳng và thành thật của mình. Có lần, làm bài kiểm tra ở Yale, vị giáo sư bỏ ra ngoài; đối với sinh viên, đây rõ ràng là dịp tốt để mở sách gian lận. Nhưng Ben thì không, cậu mặc kệ cho cậu bạn bàn trên giở sách ra chép. Ben vẫn làm bài của mình nghiêm túc. Điểm của Ben cũng không thể đứng đầu lớp, nhưng lúc đó anh thanh niên Ben Carson rất bất ngờ, vì người đứng đầu lớp không được giáo sư viết thư giới thiệu để học cao học. Sau này bác sĩ Ben Carson viết lại, ông không nghĩ sức mạnh của sự chân thành lại lớn như vậy.

Ben không phải là học sinh đứng đầu lớp, và ông cũng rất cố gắng để vượt qua những năm tháng đại học. Thay vì bạn bè thường dành cuối tuần đi chơi, hay đi làm. Ben thường đến nhà thờ, lúc đó bạn bè cậu cho rằng thật mất thời giờ, khi người trong nhà thờ chỉ hát thánh ca, và chia sẻ về đời sống lao động khó khăn lúc đó. Nhưng Ben nghĩ rằng, đó là nơi rất tốt để cậu thư giãn, và có thêm nghị lực cho cuộc sống. Hơn nữa, đời sống của Ben rất tằn tiện, cậu không thể có cơ hội được đi chơi như những người bạn khác cùng trang lứa.

Sự chân thành, nghị lực, nhẫn nhịn của Ben Carson đưa ông qua những năm tháng khó khăn nhất trong đời, khi ông trải qua hàng ngàn ứng viên tốt nhất để giành được một suất thực tập tại bệnh viện hàng đầu thế giới lúc đó là John Hopkins, chuyên về giải phẫu thần kinh nhi khoa.

Có một câu chuyện trùng hợp kỳ lạ mà sau này nhiều người thường nhắc đến khi nói về ông. Vua Solomon là vị vua nổi tiếng công minh trong lịch sử Kinh Thánh. Có một lần, chuyện kể, hai người phụ nữ mang một em bé sơ sinh tới gặp vua phân xử, ai cũng cam đoan đứa con là của mình. Nhà vua bèn rút kiếm, nói rằng sẽ chém em bé ra làm hai, mỗi người một nửa. Người mẹ của bé không nỡ thấy con mình bị sát hại, gạt nước mắt mà nhường con cho người phụ nữ kia. Nhờ vậy mà vua biết rõ ai là người nói thật. Có một sự trùng hợp kỳ lạ nào đó, mà tên đầy đủ của ông là Benjamin Solomon Carson, và ông trở nên cực kỳ nổi tiếng với những ca tách rời song sinh dính liền đầu.

Ông làm việc rất hăng say, miệt mài. Nhiều khi quên cả thời giờ giành cho gia đình, bản thân. Tới năm 2002, ông phát hiện ra mình bị ung thư, và bàn tay không còn nghe lời ông nữa. Vị bác sĩ thiên tài này nhận ra rằng ông không thể tiếp tục, trong cơn tuyệt vọng, ông lại cầu nguyện Thượng Đế. Người bạn của ông, một bác sĩ giải phẫu khác, đã giải phẫu loại bỏ khối u ung thư rất thành công cho ông, hệt như là một phép màu. Sau này, Ben Carson hiểu rằng, chính vì niềm tin của ông vào Thượng Đế, quyết tâm không ngừng trau dồi đạo đức và lối sống của mình đã giúp ông vượt qua rất nhiều khó khăn, và trở nên cực kỳ thành công.

Có lẽ ông không phải là học trò xuất sắc nhất, và không phải là sinh viên giỏi nhất, nhưng ông đã khẳng định một điều – trước khi thành công, người ta cần phải thành nhân.

Thành tựu lớn nhất của Ben Carson là sự chân thành, trung thực, tính nhẫn nhịn và kiên trì. Bây giờ, ông không ngừng viết sách, đi khắp nơi động viên học sinh vượt khó nỗ lực, trao nhiều phần quà học bổng khích lệ trẻ em trên toàn nước Mỹ.

Việc Ben Carson có thành công trong chiến dịch tranh cử hay không, vẫn còn phải chờ câu trả lời ở phía trước. Nhưng rõ ràng, ông bước ra vũ đài chính trị bằng hành trang chân chính có được từ những ngày tháng đầy vất vả, khó khăn; mở ra cho giới trẻ hy vọng về những người ngay thẳng thành công trong xã hội Mỹ đầy cạnh tranh, nhưng cũng công bằng cho bất kỳ ai nỗ lực chân chính.

Hồng An

Xem thêm: