Sau một thập kỷ biểu diễn với vai trò của một vũ công cổ điển Trung Quốc, Victoria Zhou sẽ tôn vinh một giá trị khác của văn hóa cổ đại Trung Hoa là thi ca – bước chuẩn bị cho vai trò mới của cô trong đoàn Nghệ thuật biểu diễn Shen Yun.

Người Trung Quốc nói rằng vẻ đẹp của nghệ thuật đến từ nội tâm nghệ sĩ, hay còn gọi là “vận” (yun). Sự sáng tạo từ bên trong của Victoria Zhou như nước chảy vào các mạch khác nhau – tuôn ra từ vẻ đẹp và sự duyên dáng của vũ điệu, và cả từ trong những vần thơ.

Yếu tố “vận” của cô cũng có thể yên tĩnh, giống như một vực nước sâu với bề mặt lăn tăn trong làn gió nhẹ. Phong thái của cô rất vui vẻ, nhưng vẫn toát lên sự quý phái, điềm tĩnh như trong thời đại cổ xưa; phong thái đĩnh đạc đó của cô được trau dồi qua nhiều năm biểu diễn múa cổ điển Trung Quốc.

Zhou bắt đầu được đào tạo để tham gia Nghệ thuật biểu diễn Shen Yun khi cô 12 tuổi và đã có một thập kỷ kinh nghiệm trình diễn múa chuyên nghiệp ở tuổi 22. (Ảnh: Bill Xie)

Năm 2008, khi còn là một đứa trẻ 12 tuổi nhưng giàu tài năng, cô đã rời nhà ở Chicago để nhập học vào Học viện Nghệ thuật Phi Thiên ở New York. Ngôi trường này đã và đang đào tạo nhiều vũ công cho Nghệ thuật biểu diễn Shen Yun, một công ty biểu diễn nghệ thuật có sứ mệnh làm sống lại 5.000 năm văn hóa truyền thống Trung Quốc thông qua âm nhạc và múa.

Tài năng thiên bẩm của cô mạnh đến nỗi chỉ trong vòng một năm, Zhou đã được lên sân khấu đi lưu diễn khắp thế giới cùng với các nghệ sĩ múa cổ điển Trung Quốc Shen Yun, nằm trong số những người ưu tú nhất trên thế giới về bộ môn nghệ thuật này.

Sau chín năm biểu diễn cùng Shen Yun, bao gồm cả giữ vai trò múa chính, Zhou đã thay đổi hướng đi của sự nghiệp. Năm nay cô đã nhận lời đề nghị trở thành một MC cho Shen Yun. Mỗi buổi biểu diễn được giới thiệu song ngữ và dẫn dắt bởi hai MC (một người nói tiếng Trung, người kia nói tiếng Anh hoặc ngôn ngữ địa phương). Họ trò chuyện với khán giả giữa các màn múa và trình diễn âm nhạc độc tấu, giúp khán giả hiểu rõ giá trị cao quý, sự sâu sắc và tinh tế của nghệ thuật múa, âm nhạc và văn hóa lịch sử Trung Quốc.

Victoria Zhou miêu tả huyền thoại cổ đại Hứa Mộc Lan trong cuộc thi khiêu vũ cổ điển Trung Quốc quốc tế của đài truyền hình NTD (Bản quyền ảnh: Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun)

Để dung dưỡng tâm hồn và cải thiện dạng thức nghệ thuật ứng với vai trò mới là một MC của mình, Zhou đã nghiên cứu, đọc thuộc lòng và viết lại các bài thơ cổ điển Trung Quốc, bởi vì trong kịch bản giới thiệu của MC thường bao gồm các trích đoạn thơ cổ điển cũng như thành ngữ tiếng Trung cổ điển.

“Tiếng Trung cổ điển nghe giống như thơ, ngay cả khi không phải là thơ. Nó mượt mà hơn [so với tiếng Trung hiện đại]. Nó nhỏ gọn hơn, nhưng có ý nghĩa thậm chí còn thâm sâu hơn”, cô nói. “Tôi không chỉ muốn nghiên cứu về thơ… Tôi còn muốn có khả năng biến [đọc] nó thành một dạng thức nghệ thuật”.

Bài học quan trọng nhất từ ​​nghề múa

Sau buổi thử trang phục đầu tiên với tư cách là một MC, Zhou nhận ra rằng vai trò mới của cô đang đặt ra một loạt thử thách mới, trong một số khía cạnh còn khó khăn hơn so với sự khắc nghiệt của nghề múa. “Tôi chắc rằng sẽ có những khoảnh khắc ‘nghẹt thở” ở hậu trường hoặc trên sân khấu dành cho tôi trong năm nay nhiều hơn so với bất kỳ năm nào trước đó… [Các thử thách về thể chất] không gây rắc rối nhiều như các chướng ngại về tinh thần”, cô nói, rằng sự lặp đi lặp lại và nghỉ ngơi giữa các tiết mục múa có thể làm dịu bớt nhiều khó khăn mà cô gặp phải khi biểu diễn.

Với tư cách là một MC của Shen Yun, Zhou sẽ giúp khán giả hình dung và hiểu được sâu sắc hơn ý nghĩa của các điệu múa, âm nhạc, trang phục và truyền thuyết được trình diễn trên sân khấu. (Ảnh: Bill Xie)

Tuy nhiên, bây giờ cô sẽ phải đứng trước và ở trung tâm của rất nhiều khán giả, với nhiệm vụ mang lại cho họ ấn tượng đầu tiên về văn hóa Trung Quốc. Mặc dù cô luôn đề cao nền văn hóa mà cô đại diện trên sân khấu, nhưng với tư cách là một người dẫn chương trình, cô cần hiểu rõ hơn nữa các chi tiết và ý nghĩa để truyền tải đến khán giả. “Bạn phải có khả năng kết nối với khán giả, tạo ảnh hưởng cho trải nghiệm của họ, và đảm bảo họ cũng hiểu rõ như bạn”.

Cô cũng phải tự điều chỉnh khi không còn được vây quanh bởi các vũ công khác khi ở trên sân khấu. “Khi chuyển sang làm dẫn chương trình tôi cảm thấy có một chút cô đơn”, cô nói.

Nhưng cô vẫn cảm nhận được “sức mạnh của sự hợp tác và tinh thần đồng đội”, vì đó chính là một phần thiết yếu của nghệ thuật biểu diễn Shen Yun.

“Một chiếc đũa riêng lẻ rất dễ bị bẻ gãy, nhưng một bó đũa lại rất khó bị uốn cong. Tôi cảm thấy rằng bất kể tôi đi đâu và đang làm gì, dù làm việc cùng với 2 người hay 20 người, thì khả năng phối hợp tốt với tất cả mọi người không thể bị đánh giá thấp. Tôi đã học được cách tôn trọng tất cả mọi người trong đội và tin tưởng họ”.

“Tiếng Trung cổ điển nghe giống như thơ, ngay cả khi không phải là thơ. Nó mượt mà hơn [so với tiếng Trung hiện đại]. Nó nhỏ gọn hơn, nhưng có ý nghĩa thậm chí còn thâm sâu hơn”.

Victoria Zhou. (Ảnh: Larry Dai)

Zhou nói rằng “phối hợp tốt” là một trong những phẩm chất lớn nhất và đáng ngạc nhiên nhất của đội biểu diễn Shen Yun. Nhân viên kỹ thuật sân khấu tại các điểm đến của họ thường bị sốc khi thấy các nghệ sĩ độc tấu, ca sĩ, vũ công chính và MC tất cả cùng làm việc tại hậu trường để hỗ trợ việc dàn dựng hoặc đóng gói đồ đạc.

“Không quan trọng ở chỗ ai đã làm gì trong show diễn, mà chúng tôi sẽ phối hợp làm việc như một đội”, cô nói. “Tôi đoán rằng các nhân viên sân khấu đó không quen với hình thức làm việc phối hợp như thế, nhưng với chúng tôi đó là cách làm việc thực sự có sức mạnh”.

Tinh thần đồng đội đặc biệt và sự hỗ trợ chân thành dành cho nhau như là sự bù đắp đã xảy ra trong một đêm diễn cụ thể; Zhou nhớ lại đêm diễn đó, trở lại thời kỳ khi cô vẫn còn biểu diễn múa. Chỉ năm phút trước khi mở màn, một vũ công tự làm mình bị thương trong khi khởi động với những động tác nhào lộn. “Khi đó mọi người khá hoảng hốt, còn tôi rất bối rối, chúng tôi không biết phải làm gì”, cô nói.

Người vũ công bị thương thậm chí đã không thể bước đi. Biên đạo múa và các giám đốc sân khấu và sản xuất đã quyết định thay đổi toàn bộ chương trình. Mỗi vũ công đều tham gia biểu diễn trong hầu hết các tiết mục của buổi diễn, vì vậy khi một vũ công không thể tham gia, thì sẽ làm thay đổi mọi thứ.

Trong tình cảnh này Zhou được đưa vào một điệu múa dân tộc có động tác rất nhanh mà cô chưa từng tập luyện trước đây. “Lúc đó tôi rất vui vì đã học được điệu múa đó từ trước, khi tôi đứng bên lề xem họ diễn tập. Tôi đã rất vui vì tôi đã đến xem tất cả các buổi tập”, cô nói.

Mọi người đều đánh giá nhanh về các thủ tục và thay đổi ở hậu trường, trong khi các MC giao tiếp với khán giả trong vòng mười phút. Sau đó tấm màn sân khấu đã được kéo lên.

Chuyển đổi từ vai trò vũ công sang vai trò của một MC đã đưa Zhou ra khỏi vùng thoải mái quen thuộc của cô. Nhưng một trong những điều nổi bật về Shen Yun là sự hợp tác và làm việc nhóm tuyệt vời của mọi người trong công ty, và cô vẫn cảm thấy sự hỗ trợ tuyệt vời đó. (Ảnh: Bill Xie)

Tôi nhớ rằng tôi có thể cảm nhận được mọi người đã giúp đỡ lẫn nhau như thế nào”. Zhou nói. “Tôi sẽ chăm chú nhìn tất cả mọi người, và sau đó một số người sẽ nhìn tôi để chắc chắn rằng tôi biết chính xác khi nào thì thực hiện bước tiếp theo”.

“Chúng tôi có niềm tin chắc chắn rằng có thể cùng nhau vượt qua khó khăn này và sẽ làm bất cứ điều gì [để giúp nhau]… Sự việc đó đã dạy tôi không chỉ tôn trọng và gắn kết với mọi người; mà còn phải tin tưởng tất cả mọi người. Tôi nghĩ rằng những kinh nghiệm này sẽ tiếp tục được mang sang công việc mới của tôi… sẽ được đồng bộ hóa, sẽ trở thành tổng thể”.

Sức mạnh của các giá trị kinh điển

Zhou cũng tin rằng sự dũng cảm nội tại mà cô đã học được khi múa sẽ được mang sang nghề mới của cô khi là một MC. “Toàn bộ quá trình học múa cũng là học rèn ý chí, sức mạnh và đạo đức theo cách mà trước đó tôi chưa bao giờ tưởng tượng được”, cô nói.

Victoria Zhou miêu tả huyền thoại cổ đại Hứa Mộc Lan trong cuộc thi khiêu vũ cổ điển Trung Quốc quốc tế của đài truyền hình NTD. (Bản quyền ảnh: Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun)

Khi Zhou đến ngôi trường nghệ thuật Phi Thiên, ​cô đã ​ngay lập tức nhận ra một cách tiếp cận hoàn toàn khác biệt về nhảy múa, nghệ thuật và cuộc sống. “Tại trường Phi Thiên, ​​các giáo viên và giáo sư sẽ dạy bạn, rằng đạo đức là cơ sở quan trọng hơn bất cứ điều gì bạn có thể đạt được trên thế giới bằng cách tranh giành. Cho dù bạn có tài năng đến đâu và bạn có thể làm gì về mặt vật chất hay có thành tựu gì, thì điều đó cũng không có nghĩa lý nếu ở cốt lõi bạn không phải là một người thực sự tốt”, cô nói.

“Yun” (Vận) là một nguyên lý trung tâm của công ty biểu diễn này, cũng là một phần tên công ty (Shen Yun). Nội hàm thâm sâu đó trong tâm hồn của vũ công phải đẹp đẽ nếu muốn điệu múa xuất ra đẹp đẽ; nguyên lý này của múa cổ điển Trung Quốc bắt nguồn từ Phật giáo, Đạo giáo và Nho giáo, gắn bó chặt chẽ với văn hóa Trung Quốc trong suốt các thời đại.

Dàn nhạc giao hưởng Shen Yun, gồm các nhạc cụ cổ điển phương Tây và Trung Quốc, làm nhạc nền cho các điệu múa cổ điển và dân tộc Trung Quốc. Trang phục được lấy cảm hứng từ văn hóa truyền thống, và phông nền kỹ thuật số đưa hình ảnh Trung Quốc cổ đại lên sân khấu. Là một MC, Zhou cũng tạo cảm hứng cho khán giả từ thơ ca cổ điển Trung Quốc. (Bản quyền ảnh: Nghệ thuật biểu diễn Shen Yun)

Tôi đã học được cách suy xét tất cả mọi điều tôi làm dựa trên ba nguyên lý Chân – Thiện – Nhẫn”, Zhou nói. “Gần một thập kỷ vừa qua tôi đã liên tục trưởng thành. Trước tiên tôi thực sự học cách kiểm soát bản thân để làm một người tốt và so sánh bản thân với một tiêu chuẩn đạo đức cao, sau đó tôi có thể thực sự cải thiện bản thân mình”.

Yếu tố “Yun” (Vận) ngụ ý về việc cần cố gắng trở thành một người tốt hơn nữa, nhưng nó cũng là “một hiện thân của sự hiểu biết về văn hóa”, cô nói. Cô đã có hiểu biết sâu sắc hơn về các truyền thuyết Trung Hoa và các loại hình nghệ thuật cổ – gồm múa cổ điển Trung Quốc, các điệu múa dân tộc, âm nhạc, thơ ca và thậm chí cả thiết kế trang phục dân tộc. Cô cũng thấy được những ý nghĩa thâm sâu mà chúng chứa đựng.

“Nếu bạn thực sự có thể thấm đẫm những yếu tố văn hóa, chẳng hạn như “yun”, thì nó sẽ xuất hiện khi bạn sử dụng bất kể hình thức hay phương tiện nghệ thuật nào”, cô nói. “Nó sẽ thể hiện ra qua giọng nói hay động tác của bạn”. Thính giả sẽ hiểu về văn hóa Trung Hoa thông qua lời mô tả của MC, nhưng Zhou nói họ cũng cảm nhận được văn hóa cổ xưa khi yếu tố “yun” lan tỏa ra qua giọng nói của MC.

Một trong những công cụ tuyệt vời nhất để giúp cô phát triển “yun” là đi sâu nghiên cứu văn học và thơ ca Trung Quốc cổ đại.

“Con người thời cổ nhìn chung chân thật và trung thành hơn với tín ngưỡng và danh dự của họ. Để giữ gìn danh dự của mình, họ sẽ làm nhiều điều mà con người ngày nay coi là điên rồ”, cô nói.

Chẳng hạn, trong tiểu thuyết kinh điển Tam Quốc, vị quân sư huyền thoại Gia Cát Lượng dù đã lường trước thất bại trong kế hoạch của chủ soái của mình là Lưu Bị. nhưng vẫn giữ vững lời thề trung thành với chủ cho đến hơi thở cuối cùng.

“Gia Cát Lượng đã không rời bỏ chủ, bởi vì ông đã hứa sẽ làm quân sư và ở lại giúp Lưu Bị đến cùng. Ông vẫn tuân lệnh chủ cho dù biết rằng kế hoạch đó sẽ không thể thành công”, Zhou nói.

Victoria Zhou (Ảnh: Larry Dai)

Khi đọc về lịch sử Trung Quốc, về những người đàn ông và phụ nữ cổ đại đáng kính nhất, Zhou đã có thể nhận ra những thiếu sót của chính mình.

“Tôi từng nghĩ rằng nếu ai đó nói rằng tôi có lỗi, thì chắc chắn đó là vì họ đã hiểu lầm tôi chứ không phải vì tôi thực sự có lỗi”, cô nói. “Tôi nghĩ đó là tôi đã khiêm tốn… Nhưng sau đó, khi đối xử với những người khác, tôi lại tỏ ra bướng bỉnh, không khoan nhượng và thậm chí thiếu tôn trọng và coi thường mọi người”.

Khi Zhou phát hiện ra sự thiếu sót này và bắt đầu buông bỏ niềm kiêu hãnh của bản thân, cô đã tìm được một sự kết nối sâu sắc hơn nữa với bản ngã, với “yun” và cuối cùng là với nghề nghiệp của cô. Quá trình gỡ bỏ những chất xơ trong đạo đức của cô cũng giống như phá bỏ những bức tường ngăn các nhánh sông con chảy vào một dòng sông sáng tạo rộng lớn.

“Khi tôi ở trên sân khấu, vì tôi là một phần của nghệ thuật Shen Yun và đội của tôi, chúng tôi có sứ mệnh làm sống lại nền văn hóa tuyệt vời này, bảo tồn 5.000 năm của truyền thống cổ xưa; khi động cơ của tôi là thuần khiết như vậy, tôi sẽ cảm thấy như khán giả sẽ có thể cảm nhận được sức mạnh chân thực đó”, cô nói.

(Trang sức cho nhân vật: DSF Antique Jewelry)

Theo J.H. White (Taste of Life)
Hạo Nhiên biên dịch