Khi hãng dược phẩm Hoa Kỳ cung cấp miễn phí thuốc kháng virus “Remdesivir” cho Vũ Hán, lại có thông tin các nhà khoa học Trung Quốc đã nộp đơn xin cấp bằng sáng chế loại thuốc mới này lên cơ quan chức năng nước họ.

Trong lúc dịch viêm phổi lây lan nhanh chóng, các nhà khoa học thế giới đang ráo riết chạy đua tìm kiếm vaccin và thuốc. Vaccine cần thời gian lâu dài mới có, vì thế thuốc điều trị càng trở nên cấp thiết.

Remdesivir, loại thuốc kháng virus phát triển bởi công ty Gilead Science, đang được đặt kỳ vọng cao trong cuộc chiến với bệnh viêm phổi do nCoV.

VnExpress đưa tin, trong thử nghiệm lâm sàng, thuốc chứng minh hiệu quả trong điều trị cho chuột mắc bệnh SARS, làm giảm sự nhân lên của virus trong vòng hai ngày. Remdesivir cũng được sử dụng chữa bệnh Ebola từng hoành hành ở Tây Phi vào năm 2014, được đánh giá an toàn. Sau dịch Ebola, các nhà nghiên cứu có thêm nhiều thông tin hữu ích.

Nhà khoa học làm việc tại phòng thí nghiệm của Gilead (ảnh: WSJ).

Ngày 26/1, một bệnh nhân 35 tuổi tại Mỹ mắc viêm phổi corona đã được dùng thử remdesivir. Chỉ sau 24 giờ, cơn sốt của anh giảm hẳn từ 39,4 độ C xuống còn 37,3 độ C. Độ bão hòa oxy trong máu (chỉ số SpO2) cải thiện đến 96%.

5 ngày sau đó, tất cả triệu chứng của anh hoàn toàn biến mất. Nói cách khác, bệnh nhân đã được chữa khỏi bằng thuốc remdesivir.

Một ca ở Mỹ không đủ chứng tỏ hiệu quả của thuốc. Vì vậy, Remdesivir đang được thử nghiệm tại hai trung tâm y tế ở Vũ Hán, tâm điểm dịch viêm phổi corona. 500 bệnh nhân nặng sẽ được dùng thuốc qua đường tiêm trong liệu trình 10 ngày, sau đó so sánh kết quả với nhóm đối chứng dùng giả dược. Một đợt thử nghiệm khác sẽ được tiến hành trên nhóm bệnh nhân nhẹ hơn. Gilead đã vận chuyển lô hàng cuối cùng, đủ cho hai đợt nghiên cứu.

Lùm xùm xung quanh Bằng sáng chế thuốc Remdesivir

Báo Tiền Phong cho biết, trong mục “Nghiên cứu tiến triển” trên trang web của Viện nghiên cứu virus Vũ Hán, có đề cập rằng: “đối với thuốc Remdesivir chưa được đưa ra thị trường ở Trung Quốc và có rào cản sở hữu trí tuệ, chúng tôi tuân thủ thông lệ quốc tế và xuất phát từ góc độ bảo vệ lợi ích quốc gia, ngày 21/1/2020 đã xin đăng ký bằng sáng chế của Trung Quốc (để sử dụng chống lại virus Corona chủng loại mới) và sẽ đưa ra các nước chủ yếu trên thế giới thông qua PCT (Hiệp định hợp tác bằng sáng chế)”.

Công ty Gilead, có trụ sở tại Foster City, bang California, Hoa Kỳ cho biết công ty này thực tế đã nộp đơn cho phía Trung Quốc xin cấp bằng sáng chế cho thuốc Remdesivir dùng cho virus Corona vào đầu năm 2016, nhưng cho đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi.

Đường phố Bắc Kinh vắng vẻ do virus Corona (ảnh: AFP).

Theo quy định của WTO, Trung Quốc có quyền buộc Gilead cấp phép sáng chế để bảo vệ công chúng trong trường hợp khẩn cấp. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là chính phủ Trung Quốc cần trả phí giấy phép theo giá thị trường. Nhưng nếu bằng sáng chế được cấp cho Viện Virus học Vũ Hán, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, thì chính phủ Trung Quốc có thể không phải trả phí.

Ngày 5/2, khi được hỏi: “Viện Nghiên cứu Virus Vũ Hán và Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc cùng nộp đơn xin cấp bằng sáng chế thuốc Remdesivir, Gilead có phản ứng như thế nào? Giám đốc điều hành Gilead, ông Daniel O’ Day nói rằng “trước mắt vấn đề cần xem xét trước là bệnh nhân, chứ không phải bằng sáng chế”.

Ông nói: “Giống như nhiều loại thuốc của Gilead, chúng tôi có bằng sáng chế cho Remdesivir và tôi sẽ xác minh với các đồng nghiệp phụ trách bằng sáng chế. Điều này không chỉ liên quan đến công thức của nó, mà còn liên quan đến việc ứng dụng của nó trên khắp thế giới, bao gồm cả cuộc chiến chống lại virus Corona. Chúng tôi sẽ không bị cuốn vào tranh chấp bằng sáng chế. Chúng tôi sẽ tìm cách giúp đỡ bệnh nhân. Tất nhiên, chúng tôi sẽ bảo vệ tài sản trí tuệ, nhưng đó là một vấn đề khác. Nhưng bệnh nhân luôn là trên hết”.

Một nhân viên của Gilead, nói rằng công ty đã gửi thuốc miễn phí tới Trung Quốc, không thu dù một xu. Hơn nữa, Gilead cũng công bố cấu trúc của thuốc cho công chúng, điều đó có nghĩa là phía Trung Quốc có cơ hội sao chép nó và cũng cho thấy Gilead không định kiếm tiền từ thuốc; bởi vì công ty “đặt nhân tính lên hàng đầu chứ không phải kiếm tiền”.

Một báo cáo đưa ra hôm 11/2 bởi các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy, Remdesivir có khả năng ngăn chặn virus corona lây nhiễm cho các tế bào trong phòng thí nghiệm, tiếp thêm hy vọng cho giới khoa học.

Nếu thử nghiệm thành công, đây có thể là phương pháp điều trị hiệu quả đầu tiên đối với dịch bệnh viêm phổi corona mới (Covid-19).